Afgelopen weekend bereikte ik een mijlpaal. Een half jaar nadat ik door pijn in mijn heup en hamstrings was uitgevallen, mocht ik eindelijk weer anderhalf uur achter elkaar lopen. Een ideetje van mijn trainer waar ik al dagen naar uitkeek. De tocht liep vanuit Rhenen over de Utrechtse Heuvelrug, waar ik een lang weekend de toerist in eigen land uithing.

Nu alle wedstrijden en georganiseerde loopjes gecancelled zijn vanwege de coronacrisis, haal ik mijn voldoening uit zwerven door nieuwe landschappen. Door de Loonse en Drunense Duinen, de boswachterijen in Drenthe en dus over het zuidoostelijke puntje van de Heuvelrug.

Wat ik verder deed, was een boek lezen over hoe iemand anders wél zijn race voorbereidde, in een tijd waarin de coronapandemie nog niet bestond. De Vlaamse Olivier Verhaege liep een wedstrijd van maar liefst 246 kilometer, vijftien keer zo ver als mijn eigen tocht. (De heuvels die hij trotseerde waren bovendien een stuk steiler.) Hieronder vier beschouwingen uit zijn boek Het hoofd weegt zwaarder dan de benen die bij mij zijn blijven hangen. 

De mentale weg

De race waar het om ging is de Spartathlon. Zie het als volgt voor je. Je vertrekt ‘s ochtends vroeg vanuit Athene, brengt de nacht rennend door en ziet het de volgende ochtend weer licht worden. Na dik 33 uur kom je uitgedroogd, hallucinerend en krom van de pijn strompelend aan in Sparta. Ultraloper Olivier Verhaege, die in het dagelijks leven boekhouder is, deed het in 2016. Zijn boek gaat voornamelijk over de mentale weg naar de Spartathlon, die een stuk zwaarder was dan de fysieke voorbereiding. Voor sommige lopers zijn de bespiegelingen die volgen wellicht een open deur, maar mij zetten ze aan denken. Over mijn eigen mentale worstelingen op weg naar mijn eerste marathon, maar vooral over mijn denkwijze over hardlopen in bredere zin. 

1. Langeafstandslopen overkomt je

Verhaege heeft, net als andere ultralopers die hij spreekt, het gevoel alsof het langeafstandslopen hem een beetje overkomen is. Niemand loopt zijn eerste rondje door de wijk met het idee om uiteindelijk de Spartathlon te doen (laat het vooral weten als jij wél zo iemand bent). We maken niet altijd duidelijke keuzes in het leven, rollen er als het ware steeds wat verder in. Dat geldt voor het beroep dat je uitoefent of de partner waarmee je wel of niet samen bent. Van elke weg die je inslaat weet je nooit zeker hoe die later zal uitpakken. En zo is het ook met hardlopen. 

2. Gericht trainen doe je alleen

Gericht trainen komt er vaak op neer dat je alleen loopt. Als je met een loopgroep je kilometers aftikt, pas je je toch altijd een beetje aan. Dan loop je net wat sneller, langzamer, korter, langer of in een andere hartritmezone dan gepland. Wie met een goed opgebouwd schema loopt, voor jou persoonlijk in elkaar gezet door een trainer, wil de trainingen afvinken zoals ze bedoeld waren.

3. Twijfel hoort erbij

Het zou vreemd zijn als je besluit om te gaan trainen voor een race van 246 kilometer zonder ook maar een spoortje twijfel. Voor je eerste marathon idem, of welk ambitieus doel je jezelf ook hebt gesteld. De vastberadenheid tijdens het invullen van een inschrijfformulier kan een paar minuten later ineens weer verdwenen zijn. De twijfel die opkomt is heel normaal. Die moet je leren aanvaarden. Je doet wat je kan om je goed voor te bereiden, maar je hebt nou eenmaal niet over alles controle. Probeer daarin te berusten.

4. Downplay je eigen prestaties nooit

Soms sta je tegenover iemand die veel verder of sneller loopt dan jij, iemand zoals Verhaege. Misschien heb je dan de neiging om iets te zeggen als ‘ik heb vandaag voor het eerst een halve marathon gelopen, maar ja, voor jou als marathonloper stelt dat natuurlijk niks voor’. Doe dat niet. Haal jezelf niet onderuit. Dat leidt alleen maar tot een ongemakkelijk gevoel bij je gesprekspartner. Bedenk hoe jij het zou vinden als iemand zijn eigen prestaties downplayt tegenover jou. Nergens voor nodig toch? De meeste hardlopers respecteren elke kilometer waarvoor anderen trainen, of die nu horen bij een vijf kilometer of een ultramarathon. 

Tot slot wil ik je de volgende quote van Europees marathonkampioen Koen Naert, die het voorwoord schreef, niet onthouden. Ik vond zijn mentale kracht voorafgaand aan de marathon erg inspirerend: 

Ik moet er bij de start van uitgaan dat ik hem in een persoonlijke besttijd zal lopen, alleen dan ben ik mentaal sterk genoeg om mijn benen dat te laten verwezenlijken. Ik weet dat elke wedstrijd weer onzeker is, maar aan de start moet ik het omgekeerde denken.

Olivier Verhaege zit op Instagram, voor wie zijn loopavonturen wil volgen. Hij loopt nog steeds indrukwekkende afstanden.