Een VO₂max die daalt ondanks training: het is een frustratie van heel wat lopers. Geen waarde die voor duursporters heiliger is dan deze VO₂max, het maximale zuurstofvolume (in milliliter) dat je kan verbruiken per minuut, per kilo lichaamsgewicht tijdens maximale inspanning. Hoe hoger je VO₂max, hoe gemakkelijker je op een bepaalde snelheid kunt lopen. De waarde is deels genetisch bepaald, maar is zeker ook trainbaar.

De laatste periode was mijn VO₂max 56 ml/min/kg, volgens Garmin. De bedoeling is dat die waarde hoger wordt door te trainen, en dus keek ik pas met verbazing naar mijn trainingsdata na een korte intervaltraining. In plaats van een punt erbij, was er een punt af.

Hoe kan dat? Ligt het aan onbetrouwbare metingen van het sporthorloge? Of kan je VO₂max werkelijk een paar punten zakken terwijl je gewoon lekker doortraint?

Het effect van een zware training

Ik vroeg het na bij sportarts Bernard te Boekhorst, die bij het SMA Midden Nederland inspanningstesten afneemt bij duursporters. De VO₂max kan zeker tijdelijk dalen ondanks training, reageert hij. ‘Ten eerste doordat spiervermoeidheid tot lichte kramp leidt, waardoor de bloedvaatjes naar de spier dichtgedrukt worden. Er komt dan minder zuurstof aan in de spieren. Ten tweede kan door zware training een deel van de machinerie in de cel beschadigd zijn die verantwoordelijk is voor zuurstofopname. De herstelwerkzaamheden van je lijf moeten weer zorgen voor meer zuurstofopnamecapaciteit.’ 

De waarde van je VO₂max wordt namelijk onder andere bepaald door het vermogen van je spieren om de aangeleverde zuurstof op te nemen (daarnaast ook door hoe goed je longen zuurstof uit de ingeademde lucht halen, en de capaciteit van je hart en bloedvaten om het zuurstofrijke bloed rond te pompen).

Juist door hard te trainen wordt dat vermogen van de spieren tijdelijk wat minder, en kan de waarde de dagen erop dus lager uitvallen.

Metingen van Garmin

Wat betreft de metingen van Garmin: die zijn over het algemeen vrij accuraat. Het horloge berekent het maximale zuurstofopnamevermogen op basis van hartslag -en snelheidsdata, zoals ingenieurs Ron van Megen en Hans van Dijk uitleggen in dit stuk op ProRun. De twee komen, na wat gereken en gespit in de algoritmes van Garmin, tot de conclusie dat je horloge een realistische waarde van de VO₂max geeft. Bij auteur Hans ook. Zijn VO₂max zoals bepaald tijdens een inspanningstest, komt overeen met de waarde die Garmin aangeeft (op sommige dagen is het één punt meer of minder).

Voor een betrouwbare waarde moet je wél zeker weten dat je sporthorloge de hartslag goed registreert. Zit een horloge bijvoorbeeld te los om de pols, dan is de registratie minder betrouwbaar. ‘Meet het horloge een hogere hartslag dan je werkelijk hebt? Dan schat hij de intensiteit van de inspanning bij gelijk blijvende snelheid ook hoger in’, legt Bernard uit. ‘Dat wordt dan omgerekend in een lagere VO₂max. Bij uitschieters poogt het horloge daar wat mee te doen, maar bij consistent verkeerd gemeten hartslagwaardes gaat het toch echt verkeerd.’

Duidelijk. Waarom daalt mijn VO₂max ondanks training? Vanwege fysiologische redenen of door meetfouten van je sporthorloge.

Tot slot een verwijzing naar een eerdere post over waarom je je niet blind moet staren op je VO₂max. De waarde mag dan een populaire indicatie zijn van je aerobe uithoudingsvermogen, het is ook weer niet zo’n ijzersterke voorspeller voor prestaties als je denkt. 

Wil je meer van dit soort hardloopnieuwtjes ontvangen in je mail? Schrijf je dan in voor mijn nieuwsbrief.