Over anderhalve week word ik dertig. Een mijlpaal? Ja, toch wel een beetje. Terwijl mensen om mij heen licht hysterisch lijken te worden van hun naderende dertigerschap – en de twintigers uit mijn vriendenkring met ontzetting praten over mijn naderende Big Three-O – zie ik het toch vooral als een voordeel. Sporttechnisch gezien dan.

Vier jaar geleden deed ik bij Jessica Gal Sportartsen een maximale inspanningstest op een fietsergometer. Samen met een collega schreef ik een reportage over welke sport geschikt is voor welk type lichaam, vandaar het hele meet-me-volledig-door-gebeuren. Er rolde toen een VO₂-max uit van 42 liter zuurstof per kilogram per minuut. 

De VO₂-max is de maximale zuurstofopnamecapaciteit. Het is een maat voor het vermogen om gedurende een lange periode te kunnen presteren (duuruithoudingsvermogen). V is het symbool voor snelheid (velocity in het Engels), O₂ is de molecuulformule voor zuurstof en max, dat is gewoon een afkorting voor maximaal. De VO₂-max is overigens helemaal geen heilige maat voor fysieke conditie, daarover meer in een volgende blog.

De VO₂-max is de maximale zuurstofopnamecapaciteit. Het is een maat voor het vermogen om gedurende een lange periode te kunnen presteren.

Enfin. Als 26-jarige belandde ik als vrouw in de categorie ‘goed’, zoals je ziet in de tabel hieronder voor referentiewaarden van de gemiddelde populatie vrouwen. In de tabel voor vrouwelijke duuratleten, je weet wel, topsporters, krijg je met een VO₂-max van 42 het treurigste label: ‘ongetraind’. Wat eigenlijk een vreemde benaming is, omdat de waarde van je VO₂-max geen kwestie is van trainen. Die waarde ligt vrij vast. Met trainen kan je je zuurstofopname met vijf tot vijftien procent verbeteren. Dat is het. De VO₂-max zegt daarom meer iets, niet alles, over aanleg voor duursport dan over mate van getraindheid.

Terug naar de tabel. Zie je wat er gebeurt als je met een waarde van 42 O₂/kg/l dertig jaar wordt? Boem! Ineens slaat je uithoudingsvermogen om van ‘goed’ naar ‘zeer goed’. En daar hoef je helemaal niets voor te doen.

In de nacht van 21 op 22 juni als ik me diep in dromenland nergens van bewust ben gebeurt het. Van de ene op de andere seconde verander ik van categorie. Aan mijn conditie verandert uiteraard niks, maar ik draag wel ineens een ander label. Een rare gedachte toch? Over tien jaar, life gets even better. Dan word ik veertig en is mijn duuruithoudingsvermogen spontaan gepromoveerd tot ‘uitstekend’. Nou ja, dat is iets te optimistisch. In gezonde maar inactieve mensen gaat de VO₂-max vanaf hun 25ste achteruit met zo’n negen procent per decennium. Schrik je daarvan? No worries. Je kan dat percentage terugbrengen tot vijf procent per tien jaar. Moet je wel de rest van je leven rete-intensief blijven sporten.

Bron: Tim Noakes, Lore of Running, Fourth Edition 2001 Oxford University Press Southern Africa p.41-42