Tijdens de opleiding tot hardlooptrainer van de Atletiekunie werd ons als cursisten het belang van een goede armbeweging duidelijk gemaakt.

Bij onze lopers moesten we vooral letten op het accent van de elleboog naar achteren, alsof je degene achter je in zijn borst prikt. ‘Een accent van de armactie naar achteren versterkt de voorrek op de schuine buikspieren’, zo staat in het cursusboek. Het voorspannen van de schuine buikspieren zou ondersteunend werken voor de afzet. In de atletiekwereld is het een algemene opvatting dat de armbeweging kan bijdragen aan snellere tijden, vandaar de enthousiaste armzwaai-oefeningen.

Is de armzwaai belangrijk voor loopprestaties? Voor wetenschappers is het een minder uitgemaakte zaak, zoals een nieuwe studie bij sprinters weer laat zien.

Sprinten zonder armzwaai

Onderzoekers van onder andere de West Chester University keken naar de snelheid van 17 atleten die een serie sprints van 30 meter liepen in twee variaties: met gewone armbeweging en met de armen gekruist over hun borst.

Je zou verwachten dat sprinten zonder ondersteuning van de armzwaai de snelheid er wel uit haalt. Tijdens de loopscholing bij A.V. Phoenix doen we regelmatig oefeningen waarbij we met de armen gekruist voor de borst, achter de rug, of op het hoofd, lopen. De rompen zwaaien alle kanten op. Dat is geen doen toch?

De atleten uit het onderzoek brachten het er verrassend genoeg goed vanaf. Met gekruiste armen waren ze gemiddeld slechts 0,08 seconden langzamer dan wanneer ze hun armen mochten gebruiken. Het verschil in prestatie was daarmee maar 1,6 procent!

Het klassieke idee is dat de beweging van je benen flink beïnvloed wordt door je armen. En dat je armen via die weg dus impact hebben op je loopsnelheid. Kennelijk niet, suggereert deze studie. Of niet echt.

Draaiende romp

Door te sprinten met gekruiste armen draaide de romp van de deelnemers een stuk meer naar voren en naar achteren, om tegenwicht te bieden aan de zwaaiende benen. De extra rotatie in de romp compenseert voor de ontbrekende armzwaai. Het helpt om het lichaam voorwaarts gericht te houden en om snelheid te maken. Erg fraai ziet het er niet uit, maar sprinten zonder armen tast de snelheid minimaal aan.

Hoe zit het met midden- en langeafstandslopers? Voor duurlopers is energiezuinig lopen belangrijker dan maximale snelheid maken. Er zijn aanwijzingen uit de literatuur dat lopen met zwierige armen energie bespaart in vergelijking met lopen zonder armzwaai. Of je als individuele hardloper een efficiëntere pas krijgt door aan de beweging van je armen te sleutelen, daar is niks over bekend.

Mijn eigen armbeweging verdient geen schoonheidsprijs. In plaats van dat mijn ellebogen vlak langs mijn middel naar voren en achteren zwaaien, wijzen ze naar buiten. In de ‘bulldog-stand’. Mijn hand gaat daardoor niet recht vooruit, maar schuin naar voren, tot voorbij mijn navel. Als je op sociale media filmpjes bekijkt over looptechniek, staat er een dikke rode streep door ‘de bulldog’.

Maar mijn elleboog gaat wel goed naar achteren, vertel ik mezelf altijd. En dat accent was het belangrijkste toch? Volgens de Atletiekunie wel. ‘Afgezien van dit accent mag de loper zijn armen voeren op een wijze die prettig voelt.’