Met nieuwe Vaporfly’s aan mijn voeten liep ik afgelopen weekend een race, de 6 kilometer van Bunniks Mooiste. Ik droeg de mannenversie van de schoen. De vrouwenversie was uitverkocht. Voeten zijn voeten, dacht ik tijdens het passen. Mijn voeten zijn dan wel smal, maar als de mannenschoen goed aansluit is er niks op tegen toch?

Via aanpassingen aan bijvoorbeeld de heeldrop en de dikte van de middenzool brengen hardloopmerken schoenen op de markt voor een grote diversiteit aan lopers. Je kunt exemplaren kopen op basis van het type training (kort werk of lange afstand), voetlanding (hak of voorvoet) en zelfs geslacht.

Zijn ‘vrouwenschoenen’ slechts marketingpraat, of is het voor vrouwen echt voordeliger om op speciaal ontworpen seksespecifieke schoenen te lopen? Een recent experiment van sportwetenschapper Spencer Rasmussen en zijn collega’s van de Utah Valley University geeft antwoord.

Shrink it and pink it

Zet de gemiddelde voet van een vrouw naast de gemiddelde voet van een man en je ziet verschillen. De mannelijke voet is in zijn geheel bijvoorbeeld langer en de hak en bal van de voet zijn relatief breder. Bij vrouwen zijn de wreef en tenen hoger.

Met deze verschillen in gedachte ontwikkelde Altra, het merk dat Rasmussen testte, seksespecifieke schoenen. In de vrouwenversie van deze schoen zit FIT4HER-technologie. De technologie staat in de markt, zo vermeldt de website, als een schoen die is aangepast aan de vorm van de vrouwelijke voet. ‘A true gender specific fit for enhanced performance’. De schoen heeft vergeleken met de mannenversie onder meer een smallere hak, een langere voetboog en meer ruimte om de tenen te bewegen.

Normaal gesproken pakken schoenfabrikanten de standaard mannenschoen, halen er een maatje af en veranderen de kleur in paars of roze om er een vrouweneditie van te maken. Shrink it and pink it. Maar een vrouw is niet slechts een down-scale van een man, zo bevestigt alleen de vorm van de voet al. Dus kudos voor pogingen om producten beter af te stemmen op vrouwelijke anatomie.

Biomechanica en loopeconomie

Maken de gender specific schoenen hun belofte waar? Rasmussen en zijn team zetten 16 recreatieve loopsters op de loopband, een keer op de mannenversie en een keer op de vrouwenversie van de Altra Torin 4 Flush. Deelnemers liepen op hun eigen snelheid, zonder te weten wat voor schoenen ze droegen. Na tien minuten rust deden ze de looptest op het andere paar. De onderzoekers maten intussen van alles: de kracht die de lopers op de grond uitoefenden, de hoeken van hun gewrichten, loopeconomie (het energieverbruik) en het ervaren comfort.

Het effect van de seksespecifieke schoenen was opvallend: dat was er niet. Geen verschillen. Niet in loopeconomie, beweging van de gewrichten, uitgeoefende krachten op de ondergrond of in ervaren comfort. Van het comfort had ik het meeste verwacht. Je zou denken dat schoenen die ontwikkeld zijn om goed aan te sluiten op de vrouwelijke voet toch net een tikkie lekkerder lopen.

Rasmussens verklaring is dat de aanpassingen in de FIT4HER-technologie niet uitgesproken genoeg waren om effect te hebben. Wil je de biomechanica of loopeconomie beïnvloeden via een schoen, dan zijn er substantiëlere aanpassingen nodig.

Hoe dan ook, ik ben tevreden met mijn mannenschoenen. Ze hebben me afgelopen zaterdag naar het podium gedragen van Bunniks Mooiste. En ook al koop ik schoenen niet om de kleur, het feit dat de mannenversie van de Vaporfly zwart is, vind ik een dikke plus.